2Mersin Medicalpark Hastanesi, Tibbi Onkoloji Kliniği, Mersin
Summary
Türkiye'de onkoloji alanındaki klinik araştırmaların durumunu, daha iyi ve nitelikli çalışmaların yapılmasını engelleyen problemleri ortaya koymak amacıyla bir anket çalışması yaptık. On iki adet anket sorusu Tıbbi Onkoloji alanında görev yapan hekimlere yöneltildi. Ankete 115 hekim katıldı. Ankete katılan hekimlerin yıllık olarak Science Citation Index'e giren yayın sayıları ortalama 2.3'dü. Hekimlerin hepsi, ülkemizde tıbbi onkologların klinik araştırmalara yeterli zamanı ayırmadığını belirttiler. %82'si klinik araştırmalara katıldığını, %32'si bu konuda herhangi bir eğitim almadığı yönünde yanıt verdiler. Klinik araştırmaların yapılmasında karşılaşılan sorunlar sorgulandığında, önem sırasına göre rutin hasta bakım hizmetlerinden dolayı yeterince zaman ayırılamaması, klinik araştırmalar için fiziksel ve personel altyapısının yeterli olmaması, çalışma bütçesinin teminindeki zorluklar, etik kurul başvurularının ağır işlemesi ve hasta alımında güçlükler olarak tespit edilmiştir. Türkiye'de 2006 yılında kayıtlı 118 klinik araştırma varken, 2013'de bu sayı 1276'ya yükselmiştir, fakat Avrupa'da birçok ülkenin gerisinde olduğumuz tespit edilmiştir.Introduction
Sayın Editör,Türkiye'de son yıllarda klinik araştırmalar dramatik bir şekilde gelişmekte ve artmaktadır.[1] Bu artış sevindirici bir durumdur, fakat hala istenilen düzeyde değildir. Beklenen düzeye gelmesini engelleyen sorunlar ortaya koyulmalıdır. Türkiye'de onkoloji alanındaki klinik araştırmaların durumunu, daha iyi ve nitelikli çalışmaların yapılmasını engelleyen problemleri ortaya koymak amacıyla bir anket çalışması yaptık.
Çoktan seçmeli olarak 12 adet anket sorusu Google Docs aracılığı ile hazırlandı ve internet ortamında tıbbi onkoloji alanında görev yapan hekimlere yöneltildi. Verilen yanıtlar sanal ortamda depolandı ve analiz edildi.
Ankete 115 hekim katıldı. Anket çalışmasına katılan hekimlerin yaş ortalaması 37, %59'u erkek, %41'i kadındı. %34'ü yan dal asistanı uzman hekim, %37'si uzman hekim, %6'sı yardımcı doçent, %9'u doçent, %14'ü profesör ünvanına sahipti.
%50'si devlet üniversitesi hastanelerinde, %26'sı Sağlık Bakanlığı'na bağlı eğitim ve araştırma hastanelerinde, geriye kalanı ise vakıf hastaneleri, devlet hastaneleri ve özel hastanelerde görev yapan hekimlerdi. Ankete katılan hekimlerin yıllık olarak SCI'ye (Science Citation Index) giren yayın sayıları ortalama 2.3'dü.
Hekimlerin hepsi, ülkemizde tıbbi onkologların klinik araştırmalara yeterli zamanı ayırmadığını belirttiler. %82'si klinik araştırmalara katıldığını, %32'si bu konuda herhangi bir eğitim almadığı yönünde yanıt verdiler. %98'i klinik araştırmalar ile ilgili bir eğitimin verilmesini ve bu eğitimin özellikle uzmanlık ve yan dal uzmanlık eğitimi alan hekimlere verilmesinin gerekli olduğunu belirttiler.
Klinik araştırmaların yapılmasında karşılaşılan sorunlar sorgulandığında, önem sırasına göre rutin hasta bakım hizmetlerinden dolayı yeterince zaman ayırılamaması, klinik araştırmalar için fiziksel (laboratuvar, bilgi işlem, vs) ve personel (sekreter, taşıyıcı, analiz uzmanı, vs) altyapısının yeterli olmaması, çalışma bütçesinin teminindeki zorluklar, etik kurul başvurularının ağır işlemesi ve hasta alımında güçlükler olarak tespit edilmiştir.
Ankete katılan hekimlerin %31'i klinik araştırmaların yapılmasında önemli bir sorunun yabancı dil yetersizliği olduğunu belirtmişlerdir. Yabancı dil yetersizliğini belirten hekimlerin %71'ini yan dal asistan hekimi ve onkoloji uzman hekimi oluşturmaktaydı.
Clinicaltrials.gov kayıtlarına bakıldığında Türkiye'de 2006 yılında kayıtlı 118 klinik araştırma varken, 2013'de bu sayı 1276'ya yükselmiştir.[2] Onkoloji alanındaki klinik araştırmalar 2006 yılında tüm çalışmaların %5.6'sı iken 2013 yılında %7.1'ini oluşturmaktadır. Avrupa'da onkoloji alanındaki klinik araştırmaların ülkelere göre dağılımına Tablo 1'de bakıldığında ülkemizin nitelikli hekim potansiyeline göre birçok ülkenin gerisinde olduğu görülmektedir.
;){kind=link}
Tablo 1: Avrupa'da onkoloji alanındaki klinik araştırmaların ülkelere göre dağılımı
Türkiye'de onkoloji alanındaki klinik araştırmaların nitelikli bir şekilde artırılması için, hekimlerin hasta bakım yoğunluğu içerisinde bilimsel araştırmalara zaman ayırabilmesi için yaklaşımlarda bulunulmalı, fiziksel koşullar ve personel alt yapısı iyileştirilmeli, klinik araştırmalara ayrılan bütçe artırılmalı ve hekimlerin yabancı dil eğitimleri yeterli düzeyde yapılmalıdır.