Summary

Giriş: Lineer akseleratörlerde elektron ışınlarının doz veriminin(ışın çıkışı) belirlenmesi bir çok araştırmanın konusu olmuştur. Elektron ışınlarının doz verimi; ışının enerjisi ile birlikte alan boyutuna da bağlıdır. Ayrıca lineer hızlandırıcının kolimasyon sisteminin dizaynıda önemlidir. Kolimasyon sistemindeki farklılık; saçılma faktörlerinin birbirinden farklı olmasına yol açar. Bu farklılık, dikdörtgen alanlara ait doz verimlerinin belirlenmesini güçleştirir. Dikdörtgen elektron alanlarına ait doz verimi faktörlerinin tayininde kullanılan karekök, tek boyutlu(1D) yöntemler bölümümüzde kullanılan doğrudan ölçüm yöntemi ile karşılaştırılmıştır.

Gereç ve Yöntem: Ölçümler Saturne-42 lineer akseleratör cihazında klinikte kullanımı daha çok olan 6, 9 ve 15 MeV elektron enerjilerinde yapıldı. SSD 100 cm'de d_max derinliklerinde karşılaştırılması yapılacak tüm kare ve dikdörtgen alanlar için PTW 0,6 cc. iyon odası ve RW-3 katı fantomla ölçümler alındı. Ölçümler karekök yöntemi ve tek boyutlu yöntem ile karşılaştırıldı.

Bulgular: 6 MeV doz verimi faktörlerinin karekök yöntemi ile doğrudan ölçüm yöntemi arasında %0.4-3.2; ölçülen ve 1D hesaplanan arasında %0.0-2.4 arasında değiştiği saptandı. 9 MeV için sırasıyla %0.7-3.0; 0.0-0.4; 15 MeV için %0.1-2.2; %0.1-0.9 arasında değişim saptandı.Ayrıca büyük ve küçük trimerler arasında maksimum değişimin %0.7 olduğu hesaplandı.

Sonuç: Doğrudan ölçüm yönteminin yanında karekök ve 1D yöntemlerininde günlük uygulamada kullanılabileceği görülmüştür. Ancak 1D yöntemiyle elde edilen doz verimi faktörlerinin doğrudan ölçüm yöntemine daha yakın olduğu belirlenmiştir.

Summary