2Kocaeli Tıp Fakültesi, Pediatri Anabilim Dalı, Çocuk Onkolojisi Bilim Dalı, Kocaeli
3Kocaeli Tıp Fakültesi, Pediatri Anabilim Dalı, Kocaeli
4Kocaeli Tıp Fakültesi, Pediatrik Onkoloji (Sorumlu Hemşire), Kocaeli AMAÇ
Kemoterapi (KT) ve radyoterapi ( RT) sırasında veya sonrasında kullanılan iki farklı hematopoetik büyüme faktörünün nötropeni ciddiyeti ve süresini azaltma üzerindeki etkinliği değerlendirildi.
GEREÇ VE YÖNTEM
Eylül 2005-Mart 2007 tarihleri arasında Kocaeli Üniversitesi Çocuk Onkoloji Bilim Dalı ve Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dallarında kanser tanısı ile miyelosupresif KT ve/veya RT uygulanan toplam 82 hasta başvuru sıralarına göre filgrastim veya lenograstim koluna randomize edildiler. Çalışmaya dâhil edilmeden önceki 3 hafta içinde uygulanmış olan RT doz ve alanları, yaş, cinsiyet, tümör tipi, evresi ve uygulanan KT protokolleri kaydedildi. Primer malignitesine bağlı kemik iliği disfonksiyonu olanlar ve KT protokolü kapsamında steroid uygulananlar çalışma dışı bırakıldı. Her iki hemopoetik büyüme faktörü (HBF) eşdeğer dozlarda (filgrastim 5 μgr/kg/gün, S.C. ve lenograstim 150 μgr/m2/ gün, S.C), KT bitiminden 24 saat sonra başlanarak lökosit sayısı 10.000/ mm3 olana dek uygulandı.
BULGULAR
Lenograstim uygulanan 16 hastada (%37.2) yeni KT küründe gecikme süresi ort. 5 gün olarak saptanırken, filgrastim uygulanan grupta gecikme daha azdı (10 hasta; %25.6 ve ort. 3 gün) fakat bu fark anlamlı bulunmadı (p=0.188). Lenograstim uygulanan 6 hastada febril nötropeni ve 4 hastada nötropenik olmayan enfeksiyon atağı (2 atakta pnomoni, 1 atakta otit ve 1 atakta farenjit), filgrastim uygulananlarda ise 3 hastada febril nötropeni, 2 hastada ise gingivit ve gastroenterit olmak üzere febril nötropenik olmayan atak gözlendi. İki grup arasında enfeksiyon sıklığı yönünden farklılık saptanmadı (p=0.258). Lenograstim alan grupta 2 hastada belirgin yan etki olarak kemik ağrısı saptandı. Bununla birlikte filgrastim uygulanan grupta ise 10 hastada kemik ağrısı belirlendi ( p= 0.008).
SONUÇ
RT ve KT uygulanan hastalarda, tedaviye bağlı nötropeninin ve nötropenik olmayan enfeksiyonların önlenmesinde lenograstim ve filgrastim'in etkinlikleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmamaktadır. Filgrastim alanlarda yeni KT sikluslarının başlanmasındaki gecikme daha azdır; filgrastim uygulamasına bağlı kemik ağrısı, lenograstim alanlara göre daha sık görülmektedir.